Europe - The Final Countdown (1986)

Grappig, da's bij mij precies andersom. Wanneer ik deze nog eens draai, zijn die twee steevast de skipnummers. De titeltrack wegens veel te vaak gehoord, hoewel op zich nog wel aardig, en Carrie heb ik altijd een nogal matige compositie gevonden. Dat het refrein nogal zeikerig gezongen wordt (Ke-he-he-riee) helpt ook niet bepaald mee...

The record some love to hate ... Elke keer als ik over Europe begin tegen een oudere jongere, met als doel de aandacht op de recente output van de Zweden te vestigen, krijg ik een vies gezicht en een klaagverhaal over The Final Countdown. Goed, als dat je ding niet is, jaren tachtig enzo, prima. Vandaar uit kan ik mij het schamele gemiddelde dat de hele lp hier krijgt wel begrijpen: hoeveel mensen kunnen nou kwaliteit herkennen buiten hun eigen smaak om?

5 sterren voor deze klassieker!

Europe vond ik destijds een best wel goede Rainbow kloon. Het titelnummer werd helemaal kapot gedraaid op de radio. En Carrie was de onvermijdelijke ballad, Nee, dan Rock The Night, ijzersterk nummer. En de reden dat ik het album kocht. Europe was even met Bon Jovi on top of the world maar na 1988 weer down to earth mede door het vertrek van John Norum. Uitstekende band, live gezien in 2007. TFC is een prima album, nogal gladjes geproduceerd en goed voor de nodige polarisatie toen al onder de liefhebbers van hardrock. Want te soft en te poppy en meer voor de meiden. Net als Bon Jovi.

Zinatra kopieerde later de hoes voor hun Great Escape.

Europe heeft volgens mij gezamenlijk gekozen voor een break in 1992. Die break duurde wel een aardig tijdje, zo'n 10 jaar. Maar volgens mij is het niet zo dat Tempest de band verliet.

Nee, maar dat schrijft Queebus toch ook niet? Norum verliet wél de band ten faveure van een solocarrière, al betekende dat destijds niet meteen het einde van Europe.

Sterker nog; nadat hij de band verliet begon het oogsten pas écht.

Hoe bedoel je dat precies? The final countdown is toch de meest succesvolle LP geweest van Europe. De opvolger, hoewel een prima plaat, verkocht toch al een pak minder. Al zal ik dat niet uitsluitend aan het vertrek van John Norum willen toeschrijven.

Of bedoel je te zeggen dat ze met het verstrijken der jaren beter werden? Daar valt wat voor te zeggen, al was dat dan pas ná de reünie. Ik vind de twee opvolgers van TFC ongeveer gelijkwaardig aan deze.

Ik bedoel dat Norum op het punt van doorbraak de band verliet. De trein kwam pas net op gang. Muzikaal niet maar qua verkopen en verdiensten wel degelijk. Oogsten dus. Norum heeft weinig tot niks overgehouden aan een plaat waar hij op meespeelde en die zorgde voor de doorbraak.

Dat klopt niet helemaal Vielip. In een interview met de Aardschok/Metal Hammer vanwege de release van zijn eerste soloalbum werd vermeld dat hij aan de toen 6 miljoen verkochte exemplaren precies 30 cent p/s overhield. Omgerekend bijna 2 miljoen.

En dat is dan alleen nog maar van de albums die in dat jaar verkocht waren.

Op deze foto is trouwens te zien dat er al groot succes was voordat hij de band verliet. Ik meen me uit dat interview in Aardschok te herinneren dat het juist de erg commerciële koers was die John Norum niet zag zitten. Hij wilde meer gitaar gedreven muziek maken en had geen zin om in een spandex broek voor een horde gillende tienermeisjes op te treden.

Nee, klopt. Ik las het verkeerd.

AHM nr 9, 1987 (met Def Leppard op de cover), op 4 miljoen stond de teller op dat moment.

Dank voor de correctie Von Helsing. Ik deed het op parate kennis. Na bijna 36 jaar slijt er wel wat info.

Herinner me ook nog dat hij in datzelfde interview vond dat zijn solo's bij Europe stijf en steriel moesten klinken. De kop luidde zoiets van "Nu ben ik de baas!" Daarmee is de titel Total Control wel verklaard.

Het eindcijfer zal wel ongeveer kloppen met de inflatie ingecalculeerd. Die 4 miljoen verkochte exemplaren brachten toen 1,2 miljoen gulden op. Delen door 2 om naar euro over te zetten en dan ruim maal 3 door inflatie, dan heeft hij er op amper een jaar tijd zo'n 2 miljoen euro aan verdiend.

Dat Norum er opdat moment blijkbaar toch al een leuke cent aan overhield is hartstikke mooi en niet meer dan terecht in mijn ogen! Die cijfers en getallen wist ik niet. Heb alleen ooit gelezen dat hij achteraf te vroeg was vertrokken om écht te profiteren van het succes. Maar hij kon het allemaal niet meer opbrengen en verloochende zich voor z'n gevoel teveel. Ook wel weer stoer.

Prima plaat. Alleen Heart of Stone en On the Loose vind ik wat minder.

Altijd gedacht (zonder enige aanleiding overigens) dat Europe hier de commerciële knieval maakte om de Europese tegenhanger van Bon Jovi te worden. Maar ik kom er zojuist achter dat dit album is uitgebracht op 30 mei 1986 en Bon Jovi's doorbraak album 'Slippery When Wet' pas op 18 augustus 1986.

rkdev vergeet niet dat de doorbraakalbums voor beide groepen al hun 3e album was. Ze waren dus bezig door te breken en zochten allebei met succes een commerciëler geluid.

Het populaire verhaal wil dat Europe en Bon Jovi (inderdaad, in die volgorde, al volgden ze vrij kort op elkaar) de hardrock terugbrachten in de hitparades. Ik denk dat dat wel klopt, in elk geval in Nederland. In de voorafgaande jaren, zeg maar vanaf midden jaren zeventig, was een hardrocknummer dat hoog in de hitlijsten kwam een zeldzaamheid. Europe en Bon Jovi scoorden een handvol grote hits, al hield Bon Jovi het in dit opzicht een stuk langer vol. Kenmerken: uiterst meezingbare refreinen en bij voorkeur een gimmick: het intro van TFC, de talkbox in Livin' in a prayer.

Pas daarna volgden anderen, zoals The Scorpions, wier Still loving you al drie jaar oud was voordat het een monsterhit werd, en Whitesnake, dat eveneens jaren oude nummers oppoetste en van een productioneel glanslaagje voorzag. Het leidde ook tot het fenomeen rockballad, want hier te lande uitgevent werd met talloze verzamelalbums.
In de VS, waar meezingbare hardrock al een paar jaar langer een groot ding was (Boston in de tweede helft van de jaren zeventig, Journey in het begin van de jaren tachtig) leidde het tot wat we later 'hair metal' zouden gaan noemen: de kapsels en de uitdossing werden net zo belangrijk, zo niet belangrijker dan de muziek. Ook oudgedienden als Kiss en Van Halen gingen erin mee.

Yeah I know, het was ook puur mijn eigen perceptie. Altijd gedacht dat het succes van Europe ná Bon Jovi kwam. Wel typisch dat er aan beide zijden van de oceaan ongeveer tegelijkertijd deze bepalende stijlwijziging wordt ingezet.

Europe ging meer Amerikaans klinken in vergelijking met de eerste twee platen. Bon jovi is Amerikaans en klinkt dus logischerwijs ook gewoon zo. Bij Europe hoor je toch altijd de Europese roots/sound er in door vind ik.

De zomer van '86, de zomer van Europe en Bon Jovi! Ik volgde de top 40, maar dit was andere koek, niet alleen de liedjes, maar de stijl sprak me aan. Op de radio noemden ze het hardrock. Er werden meer bands genoemd, ik lette goed op, achter in de auto, op weg naar het strand.

Bon Jovi en Europe bereikten in het najaar van 1986 de top-40 en vond ik een verademing tussen de vele mechanische popdeuntjes. Hierdoor kwamen ook andere hardrockbands (even) in de top-40 (Def Leppard).
De singles van Europe vind ik doorgaans wel goed (behalve Carrie) maar dit album vind ik wisselvallig en de synths vind vaak te dominant.

Herkenbaar hier voor een toen 13-jarig Thijssie. Ik kende wel een beetje Van Halen, Kiss en AC/DC maar dit soort ‘ hardrock’ in de top40 vond ik ook een openbaring. Wist ik veel.
Zelfs Wasted Years van Iron Maiden kwam dat jaar bijna in de top10.

In het bericht hierboven worden rake woorden van Arjan Hut geciteerd. Daarbij de opmerking dat het stukje van Killeraapje van zes jaar geleden uw aandacht verdient dankzij het fraaie proza én ik voeg daar enkele herkenbare woorden van gaucho aan toe:

Zomer 1986 was ik twee weken op vakantie op Camping Mast op Terschelling. Radiootje mee en voor het eerst in jaren klonk daar op reguliere tijden nieuwe hardrock: The Final Countdown van Europe, in september - oktober zes weken #1 in de Nationale Hitparade, in oktober gevolgd door Iron Maiden met Wasted Years en in november door Bon Jovi met You Give Love a Bad Name. The Final Countdown trapte de deur open voor meer luide gitaren in de hitlijsten.
Toen ik nog maar kort naar de radio luisterde, haalden veel hardere nummers de hitlijsten: in 1978 scoorde AC/DC met Whole Lotta Rosie en Rock 'n' Roll Damnation en Ram Jam met Black Betty. Bovendien was er de warme hardrock van Boston. In '86 was ik allang blij dat dit genre überhaupt populariteit herwon.
Op de veerboot terug was een groep metalheads die met hun ghettoblaster luid Slayer en Exodus predikten. Het land van de scheurende gitaren kende inmiddels uiteenlopende varianten.

The Final Countdown was ook veel op tv bij Sky Channel (MTV begon in Nederland pas in augustus '87). Ik kende Europe slechts van naam. Wat ik zag was een energieke groep met een gitarist die waarschijnlijk veel meer kon dan het liedje deed vermoeden.
Mijn zusje kocht de plaat die ik aardig vond, zij het wat glad. Wat ik toen niet wist, was dat toetsenist Mic Michaeli en drummer Ian Haugland nieuw bij de groep waren en dat het ten opzichte van de twee voorgangers een stuk radiovriendelijker was geworden.
Meer hits van The Final Countdown volgden: Rock the Night werd de week voor Kerst #2, Carrie in maart '87 vier weken #13 en in december dat jaar haalde Cherokee nog eens een uiterst bescheiden #86. Het album piekte in september op #3.

Mijn enthousiasme was er voor de steviger tracks, te weten Ninja en vooral On the Loose, plus de gitaarsolo's die John Norum in ieder nummer rondstrooit.
In 1982 dichtte ik de Zweden van Silver Mountain een grote toekomst toe. Hun twee albums deden echter weinig: qua succes werd de talentvolle groep compleet overvleugeld door Europe, ook bepaald niet talentloos.

Dat Norum geen zin had in het hitparadecircus met playback-tv-optredens en zijn biezen pakte, sierde hem. Tegelijkertijd zó jammer: hij bracht peper in de composities. Het deed me denken aan wat dertien jaar daarvoor gebeurde, toen Eric Bell Thin Lizzy verliet, juist omdat de groep in de greep kwam van hun eigen hit Whiskey in the Jar.
Is Ritchie Blackmore stíkjaloers geweest? Dit jonge groepje leende hier en daar nadrukkelijk het geluid van zijn Rainbow (Danger on the Track) en bereikte in tegenstelling tot zijn groep wél groot commercieel succes.