Ik herinner me hoe mijn vader ooit merkwaardige hinder ondervond van stofpartikels terwijl hij "Baltimore" beluisterde ("Het is het stof dat mijn ogen waterig maakt").
Toendertijd (hoe oud was ik? Veertien, vermoed ik en idolaat Oasis-aanhanger) snapte ik niet hoe mijn vader zo hard kon geraakt worden door een vertolker van een "tra-la-la" nummer zoals "Short People" is.
Toegegeven, dat refrein: "OOOooh - Baltimore" - het klonk resistent, oversteeg alle poptrends. Maar wat was nu zo prangend aan die bebrilde man, die ons op de hoes - ietwat lethargisch hangend - aankijkt?
Nu ik zelf deze "Little Criminals" aanschafte - constateer ik dat ook ik blijf hangen bij "Baltimore". Jezusallemachtig - wàt een nummer.
Eigenlijk is het blues. Met dit verschil: blues die het individuele overstijgt - die de bevolking van een "town without cheer" omarmt:
"Beat-up little seagull
On a marble stair
Tryin' to find the ocean
Lookin' everywhere"
Net zoals in "Germany Before the War" wordt de oceaan terug opgevoerd. Hier om het contrast tussen de kleine leefwereld van de kaduuke meeuw en het weidse wateroppervlak aan te tonen.
Vanuit het verwaarloosbare (wat maakt zo'n meeuw nu uit?) trekt hij concentrische kringen, werkt naar de kern - om welhaast onopgemerkt uit te komen bij de condition humaine van de stadsbewoners:
"Hooker on the corner/Waitin' for a Train"
Het zou zomaar een beeld kunnen zijn uit Scorcese's "Taxi Driver" - waar tevens een stem wordt geschonken aan mensen die hun zaken niet voor mekaar krijgen.
De verteller in "Baltimore" heeft echter wél een valabel toekomstperspectief, dit in tegenstelling tot de protagonist van "Taxi Driver"; Travis Bickle:
"Get my sister Sandy
And my little brother Ray
Buy a big old wagon
To haul us all away
...
Live out in the country
Where the mountain's high
Never comin' back here
'Til the day I die"
Is het loos gefantaseer? Als luisteraar mag je graag hopen van niet. Newman biedt zijn personage een ontsnappingsroute - en dit alles nadat Newman genadeloos de contouren schetste ("Man - It's hard just to live") van een slaapstad.
"Baltimore" kun je eigenlijk beschouwen als een antithese van "Birmingham" (terug te vinden op "Good Old Boys"). Waar in "Birmingham" berust wordt in het lot ("That's all right with me"), komt het individu in "Baltimore" tot de slotsom (?) dat hij een ander bestaan wenst ("Never Comin' Back Here/'Til the day I die").
Newman weet die twee uitgangspunten even overtuigend te brengen. Misschien is Randy Newman niet meteen een muzikale kameleon, maar dit is het soort muzikant waarnaar ik geregeld teruggrijp - om telke male nieuwe lagen te ontdekken binnen de werelden van zijn personages
